Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie przygotowała raport dotyczący kluczowych kompetencji inżyniera przyszłości. Wyniki badań mają być wsparciem w skutecznym konstruowaniu oferty kształcenia dla studentów. Zmapowane w dokumencie umiejętności będą wzmacniane przez cały okres edukacji. Tym samym absolwenci opuszczający mury uczelni będą jeszcze lepiej przygotowani do wyzwań stawianych przez różnorodne rynki pracy.
AGH sięga do 2040 roku
Kim w przyszłości ma być inżynier, jakie kompetencje ma posiadać, jak budować atrakcyjną ofertę kształcenia, jakie typy gospodarek wyłaniają się w świecie popandemicznym, ale także niestabilnym geopolitycznie – to tylko niektóre pytania na które odpowiada raport przygotowany na zlecenie AGH przez zespół infuture.institute. Horyzontem czasowym badań był rok 2040.
– Oddajemy w Państwa ręce drogowskaz, którym sami będziemy się posługiwać w ciągu najbliższych lat. Kompetencje inżyniera przyszłości wskazują, w jakim kierunku chce podążać Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, kogo będziemy kształcić i jak będziemy dostosowywać się do dynamicznych zmian w świecie napędzanym technologią. W dobie silnych przeobrażeń społecznych, kulturowych, geopolitycznych chcemy wzmacniać w naszych studentach i absolwentach cechy i umiejętności niezbędne do sprawnego poruszania się w rzeczywistości, która jest cyfrowa, zautomatyzowana i nasycona sztuczną inteligencją – wyjaśnia prof. Jerzy Lis, Rektor AGH w Krakowie.
Zmapowanie kompetencji inżyniera przyszłości było ważne dla władz uczelni
z kilku powodów:
– Zależało nam na pozyskaniu wiedzy, w oparciu o którą będziemy rozbudowywać naszą strategię działania na najbliższe lata. Dzięki wskazaniu kluczowych kompetencji przyszłości jesteśmy w stanie jeszcze precyzyjniej kształtować naszą ofertę i odpowiadać na potrzeby młodych ludzi. Wreszcie dzięki wskazówkom pozyskanym z raportu możemy wyznaczać nowe, do tej pory nieobecne w uczelniach obszary badawcze – dodaje prof. J. Lis.
Dynamicznie zmieniający się rynek pracy, pojawiające się nowe gałęzie przemysłu, powstające nowe firmy są dla uczelni, w tym dla AGH, determinantami zmian w obszarze kształcenia czy prowadzonych badań. Aktywność w obszarach, które jeszcze kilkanaście lat temu były nieobecne w polskich uczelniach, jak np. inżynieria kosmiczna, to jasny przykład tego, że uczelnie muszą wyprzedzać zmiany, a oferta kształcenia uwzględniać prognozowane zawirowania na rynkach pracy.
Kształcenie technologicznego humanisty
Jednym z najważniejszych wniosków, który płynie z raportu jest konieczność przedefiniowania roli inżyniera przyszłości. Aktualne trendy wskazują, że coraz mocniej będzie zacierała się granica miedzy naukami ścisłymi, technicznymi
i humanistycznymi. Z tego zaś nowego krajobrazu wyłania się obraz człowieka
o szerokiej wiedzy cyfrowej, ale równocześnie bogatego w wiedzę z obszaru zmian środowiskowych, ekonomicznych czy geopolitycznych.
– Opieramy kształcenie w AGH na kilkunastu kluczowych dyscyplinach naukowych. To są nasze filary badań, kształcenia, twórczego poszukiwania. Jednak tendencje dotyczące najbliższych lat wyraźniej wskazują na konieczność odejścia od technokratycznego rozumienia świata i skoncentrowanie wysiłków na edukacji technologicznych humanistów – ludzi o rozbudowanych zdolnościach cyfrowych czy technologicznych, ale wyposażonych równie solidnie we wrażliwość społeczną pozwalającą im z uwagą śledzić zmiany w społeczeństwach, otaczającym świecie czy w środowisku – tłumaczy prof. J. Lis.
Inżynier opuszczający mury AGH w Krakowie w ciągu najbliższych dziesięcioleci będzie jeszcze bardziej świadom tego, że swoją pracą i szerokim interdyscyplinarnym spojrzeniem przyczynia się do poprawy jakości życia na Ziemi.
Kompetencje inżyniera przyszłości
28 zdefiniowanych przez infuture.institute kompetencji podzielono w raporcie na kilka obszarów tematycznych. Autorzy wyróżnili kompetencje:
- cyfrowe,
- społeczno-humanistyczne,
- związane z zarządzaniem i etyką,
- projektowe i kreatywne.
Wśród zmapowanych umiejętności przyszłości na uwagę zasługują m.in.:
- biegłość cyfrowa (digital literacy): zaawansowana umiejętność korzystania z technologii cyfrowych i oceny informacji w sieci,
- cyfrowa współpraca (digital collaboration): umiejętność współpracy
i komunikacji z ludźmi, ale także z aktorami nieludzkimi (np. woda ma posiadać prawa do czystości czy do ochrony) w środowisku cyfrowym, - etyka sztucznej inteligencji (AI ethics): stosowanie zasad moralnych w projektowaniu, wdrażaniu i stosowaniu sztucznej inteligencji, zapewniając równowagę między innowacją a odpowiedzialnością społeczną,
- zarządzanie kontekstem klimatycznym (climate dimensions literacy): zrozumienie i wdrażanie różnorodnych aspektów zmian klimatycznych.
- myślenie adaptacyjne (novel and adaptive thinking): kreatywne
i elastyczne podejście do rozwiązywania problemów oraz zdolność do dostosowywania się do zmieniających się sytuacji, - zarządzanie niepewnością (uncertainty management): umiejętność dostosowywania się człowieka do zmieniających się warunków, adaptacja do otoczenia oraz podejmowania decyzji w warunkach niepewności.
– Badania przeprowadzone dla AGH posłużą m.in. do wskazywania kierunków rozwoju samej edukacji, która odbywa się w czasach nacechowanych niestabilnością i szybkimi zmianami. Już teraz chcemy projektować kształcenie dla zawodów, które dopiero pojawią się na rynkach pracy i tym skuteczniej odpowiadać na zapotrzebowanie młodych ludzi oraz gospodarek krajowych i światowych – podsumowuje prof. J. Lis, Rektor AGH.
Pełna treść raportu dostępna jest na stronie uczelni: https://www.agh.edu.pl/aktualnosci/detail/agh-sprawdza-trendy-w-ksztalceniu-i-buduje-oferte-dla-inzynierow-i-inzynierek-przyszlosci
