16. edycja Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego Boska Komedia w Krakowie to 9 dni mocnych artystycznych wrażeń, prawdziwy dialog twórczyń i twórców różnych pokoleń, rodowodów i światopoglądów. To ponad 20 przedstawień z Polski i zagranicy, w tym 7 w konkursie głównym INFERNO, wyłonionych przez 5-osobowe grono selekcjonerek i selekcjonerów. Zwycięzca zabierze ze sobą statuetkę Boskiego Komedianta, a wyboru dokona jury złożone z krytyków, kuratorów i selekcjonerów festiwali z 6 krajów: USA, Chile, Turcji, Indii, Włoch i Szwajcarii.
Festiwal odbędzie się w dniach 8 – 16 grudnia. Tegoroczna Boska Komedia odbywa się pod hasłem „Krajobraz po bitwie”. Ostatnie lata to bowiem czas niezliczonych i nieustannych polskich bitew – o wolne sądy i wolne media, o prawa kobiet, o prawa mniejszości, o niezależność instytucji kultury. Bitwy te odbywały się w ławach parlamentarnych, w kościołach, przed sądami, a także – na ulicach. Miały też miejsce na scenach, bo w teatrze, jak w soczewce, odbija się stan współczesnego społeczeństwa. Wychodzimy z tej wojny skrajnie zmęczeni, poobijani, spolaryzowani jako wspólnota. Mamy dość radykalizacji języka publicznej debaty i wyniszczającego napięcia, w jakim od dawna żyjemy. Spektakle pokazywane na Boskiej Komedii oddają ów „krajobraz po bitwie” i może nie analizują przyczyn, jakie do niego doprowadziły, ale są świadectwem czasu oraz strategiami przetrwania w kraju wojny kulturowej rozpętywanej przez zideologizowanych polityków. W każdym z nich możemy odnaleźć perspektywę przezwyciężenia, drogę do serc, zrozumienia i nadziei, która rozświetla mrok.
O niezgodzie na wykluczenia z punktu widzenia wykluczanych, buncie przeciw mowie nienawiści i brakowi tolerancji wobec odmienności są konkursowy „Dobrze ułożony młodzieniec” Wiktora Rubina i Jolanty Janiczak z Teatru Nowego w Łodzi oraz pokazywany poza konkursem „Spartakus” Jakuba Skrzywanka z Teatru Współczesnego w Szczecinie. O dysfunkcyjnej, przemocowej rodzinie oraz pozbawionych uczuć relacjach, o osuwaniu się w piekło nałogu mówią „Pewnego długiego dnia” Luka Percevala z Narodowego Starego Teatru w Krakowie i „Melodramat” Anny Smolar z Teatru Powszechnego w Warszawie. O zaniku więzi i lęku doświadczanymi przez młodych opowiada „Niepokój przychodzi o zmierzchu” Małgorzaty Wdowik z Wrocławskiego Teatru Pantomimy. O traumie utraty rodzica, znieczulicy kościoła i skostnieniu systemu ochrony zdrowia krzyczy Mateusz Pakuła w „Jak nie zabiłem swojego ojca i jak bardzo tego żałuję” z krakowskiej Łaźni Nowej i kieleckiego Teatru Żeromskiego, akcentując, że ucieczką przed rozpaczą bywa anarchistyczne poczucie humoru. Przełamanie ciemnych barw przynosi też „1989” Katarzyny Szyngiery z Teatru Słowackiego w Krakowie, gdzie pozytywny mit „Solidarności” staje się początkiem nowego mitu, który – miejmy nadzieję – wszyscy zbudujemy, a także sposobem ukazania jedności zespołu z poddanym nagonce ze strony władz dyrektorem.
Z roku na rok, z edycji na edycję Boska Komedia coraz mocniej mówi głosem kobiet. Taki jest manifest siostrzeństwa i prawa kobiet do decydowania o sobie, czyli „Genialna przyjaciółka” Eweliny Marciniak krakowskiego Narodowego Starego Teatru, a także – w innym nurcie – rozbrajająca stereotypy i fałszywe hierarchie, także utrwalone w teatralnym środowisku „Very Funny” Patrycji Kowańskiej i Dominiki Knapik. Ich mocny osobisty głos wchodzi też w polemikę ze „Snem nocy letniej” Jana Klaty z Teatru Nowego w Poznaniu, ostro wyszydzającego obecną w polskim teatrze polityczną poprawność i zapędy w kierunku cancel culture.
Dwa wydarzenia mają charakter szczególny. W „Dziadach” z Iwano-Frankiwska Maja Klewczewska nawiązuje do swojego spektaklu z Teatru Słowackiego, który rozpoczął atak władzy na krakowską scenę, ale umieszcza dramat Mickiewicza w kontekście wojny w Ukrainie, piętnując hipokryzję i podwójne standardy zachodniego świata. Festiwal rozpoczniemy najnowszą premierą spektaklu Krystiana Lupy, który w tym roku obchodzi swoje 80.-te urodziny. „Balkony – pieśni miłosne” to produkcja z wrocławskiego Teatru Polskiego w Podziemiu. Zaprezentujemy również cykl spektakli z wielkimi osobowościami aktorstwa. Krystyna Janda, Andrzej Seweryn i Daniel Olbrychski, których spektakle „My Way”, „Lear” i „Niespodziewany powrót” zaprezentujemy na festiwalu, przypominają, scena i uzyskana pozycja zawodowa są zobowiązaniem moralnym wobec społeczeństwa.
Boska Komedia to jak co roku święto młodego teatru. Pokażemy „Oresteję” i „Anioły w Ameryce” – dwa dyplomy krakowskiej Akademii Sztuk Teatralnych, do AST zaprosimy na dzień etiud studenckich, wybranych przez dyrektora artystycznego festiwalu podczas listopadowego Forum Młodej Reżyserii. Autorzy dwóch spośród czterech prac dostaną propozycje przygotowania spektakli, które będą mieć swe premiery podczas Boskiej Komedii w przyszłym roku.
Program festiwalu dopełniają różnorodne propozycje większych i mniejszych teatrów krakowskich. Zobaczymy „Śmierć komiwojażera” w reż. M. Bogajewskiej z Teatru Ludowego, „Byłam żoną Boba Marleya” w reż. Pawła Szumca z KTO, „Jenner zostać sobą” w reż. Michała Nowickiego z Teatru Barakah, „Królową” w reż. Piotra Siekluckiego z Nowego Proxima.
Organizatorem wydarzenia jest Teatr Łaźnia Nowa. Festiwal dofinansowano ze środków Gminy Miejskiej Kraków i Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego z Funduszu Promocji Kultury. Festiwal jest organizowany nieprzerwanie od 2008 roku.
Partnerzy: Akademia Sztuk Teatralnych w Krakowie, Instytut Adama Mickiewicza.
Sprzedaż biletów rusza 8 listopada o godz. 12 na stronie bilety.laznianowa.pl.
informacja prasowa
